Yönetici koçluğu, son yıllarda şirketlerde yönetici gelişimi açısından en etkin ve önemli faaliyetlerden biri haline geldi. Özellikle de uzaktan yönetim döneminde bu ihtiyaç daha da arttı. Yakın zamanda ATD tarafından yapılan bir kamuoyu yoklamasında, katılımcıların %47’si, koçluk ve geri bildirimi, önümüzdeki üç yılda kurumlarının başarısındaki en önemli 2 unsur olarak değerlendirdi.
Pek çok kurum, uzaktan yönetimde başarı elde etmek için yöneticilerine koçluk hizmeti sunmanın önemli bir ihtiyaç olduğunun ve bu sürecin değerinin farkında. Araştırmalara göre, koçluktan yararlanan bireyler, bunun deneyimledikleri ''en değerli yönetici gelişimi faaliyeti'' olduğunu belirtiyorlar. Uzaktan çalışma döneminde yöneticiler ilk kez deneyimledikleri pek çok yeni durum ile karşı karşıya kaldılar. Buna ekonomik zorluklar nedeniyle şirketin tepe yönetiminden gelen performans ve maliyet azaltma baskısı da eklenince yöneticilerin koçluk desteğine olan ihtiyaçları arttı. Bugünlerde koçluk yaptığım yöneticilerden sık sık şu soruları ya da benzerlerini duyuyorum;
-
- Uzaktan çalışmada performans takibini nasıl yapacağım?
- Uzaktan çalışan astlarımın sorumluluk almasını, işini sahiplenmesini nasıl sağlarım?
- Uzaktan çalışma döneminde karşımdakini yıpratmadan, nasıl etkili iletişim kurabilirim?
Çalışanları nasıl motive edebilirim? - Yan yana olmadığım çalışanların bağlılıklarını nasıl artırabilirim?
- Kendi zaman yönetimini nasıl yapacağım?
- Teknoloji ile başım dertte, buna nasıl adapte olacağım?
- Bu dönemde işe yeni başlayan çalışanlar var. Onlarla nasıl bağ kuracağım?
Ofiste yan yana çalışırken yaşanan yöneticilik sorunları, şimdi herkesin birbirinden ayrı olduğu uzaktan çalışma döneminde daha da su yüzüne çıktı. Şirketlerin bu yeni dönemde başarılı olmalarının sırrı, yöneticilerinin ve çalışanlarının yeni çalışma modeline en kısa zamanda adapte olmalarına destek vermek. Öyleyse pek çok kurumun çalışanlarını yönetici koçluğundan mahrum etmesinin sebebi sizce ne olabilir?
Tahmininiz doğru! Pek çok kurum koçluğu zaman kaybı ya da maliyet olarak görüyor. Aslında yumurta tavuk hikayesi gibi... Yöneticiler yönetimsel bazı becerilerin eksikliğinden ötürü bir sürü sorunla boğuşurken koçluk alacak zamanlarının olmadığını söylüyorlar. bu arada şirket de maliyetten tasarruf ettiğini düşünürken, çalışanların bağlılığının düşmesiyle büyük kayıplar yaşıyor. Öte yanda bazı kurumların koçluğun tam olarak ne olduğunu, bundan kimin faydalanması gerektiğini ve kim tarafından verilmesi gerektiğini bilmediğini de görüyoruz. Bu yüzden zihinlerde koçlukla oluşabilecek soruları kısa kısa cevaplamak yararlı olabilir:
Yönetici Koçluğu: Hangi Tür? Kim İçin? Kim Tarafından?
Ne Tür Bir Koçluk Almalıyız?
Kurumsal koçluğun birçok türü var: Kariyer koçları, yaşam koçları, performans koçları, vb. Biz burada yönetici gelişiminde kullanılan performans koçlarının üzerinde duracağız.
Performans koçluğu, bireylerin kişisel ve işle ilgili gelişimleri için hedefler belirlemesine ve bunlara ulaşmasına yardımcı olmaktır. Çoğu zaman bu, bireyin koçuyla düzenli olarak buluştuğu (haftalık, aylık, üç aylık vb. aralıklarla) devamlı bir süreçtir. Bu buluşmalarda koç, bireyin hedef belirlemesine ve başarısının önündeki engelleri aşmasına yardımcı olur. Koç, hesap verebilirlik ve destek sağlayarak, kişinin bireysel ve kurumsal hedeflerine ulaşmasını sağlar. Bu sürecin başında genellikle, çalışanlara performanslarına dair etraflı bir bakış kazandıran bir 360-derece geri bildirim değerlendirmesinden ve bireyin hayattaki değerlerini tanımlayan motivasyon profilinden yararlanılır.
Koçluktan Kimler Faydalanmalı?
Etkin bir koçluk sürecinden herkes yararlanabilir; ancak doğal olarak çoğu kurumun, gelişim kaynaklarını en verimli şekilde kullanması gerekir. Bu yüzden de kurumlar koçluk alacak kişileri seçerken genelde en güçlü etkiyi yaratacak kişilere odaklanırlar. Bu nedenle, pek çok şirket, üst düzey ve kıdemli yöneticilerine, gelecek için potansiyeli vaad eden yöneticilerine ve zayıf performans ya da etkisiz davranışlar sergileyen kilit konumdaki çalışanlarına koçluk hizmeti sunar. Yönetici Koçuyla Çalışmak İçin 6 Neden isimli bloğumda hangi hallerde koçluk hizmeti alınmasının yararlı olacağını özetlemiştim.
Koçluk Hizmetinin Kim Tarafından Verilmesi Uygun Olur?
Koçluk hizmeti, kurum dışından ya da içinden bir koç, kişinin yöneticisi ya da bir çalışma arkadaşı tarafından verilebilir. Bunlara dair örneklerden bahsedecek olursam;
Kurum Dışından Profesyonel Koçlar
Pek çok kurum, üst kademe yöneticileriyle çalışmak için kurum dışından bir koçtan koçluk almayı tercih eder. Yönetici koçuyla çalışmak için 6 neden isimli bloğumda bu konudan bahsetmiştim. Bunun en baştaki nedeni; genelde kurum içi koçların üst kademe yöneticilere koçluk yapmaya uygun olmamasıdır. Bazen de şirket bünyesinden birini koç olarak kullanmak gizlilik ile ilgili endişeler yaratır. Koçluk Modellerinin Çoğu Neden İşe Yaramaz bloğumda bahsettiğim gibi gerçek koçluk, basit bir modelin adımlarını takip eden bir sohbet değil, anlamlı bir süreçtir. Sadece konuşmayla gerçekleştirilemeyecek bir süreçtir. Sözcüklerden fazlasının değiş tokuş edilmesidir. Tüm bu sebeplerle üst kademe yöneticiler için kurum dışından bir koçtan yararlanırken, koçluk deneyimi fazla olan ve koçluk yapılacak bireylerin yaşadıklarını anlayabilecek seviyede biriyle çalışmak önemlidir. Profesyonel kurum dışı koçların deneyimleri bu aşamada devreye girer.
Kurum İçi Koçlar
Kurum içindeki koçlar genellikle şirketteki orta düzey yöneticileri üzerinde etkilidir. Bu kurum içi koçların katılımcılarla bir güven ilişkisi kurması ve koçluk alan kişilerin aralarında konuşulan konuların kendilerine karşı kullanılmayacağından emin olması gerekir. Yönetici koçluğu becerileri çoğu zaman doğuştan gelmez. Kurum içinden koçların başkalarına koçluk vermek ve onları geliştirmek konusunda bazı becerileri edinmesi gerekir. Bu beceriler genellikle güçlü bir eğitim ve çok sayıda pratik sonucunda edinilir.
Yöneticinin Koçluk Yapması
Elbette bir kişinin yöneticisi aynı zamanda koçu da olabilir. Ne yazık ki çoğu yönetici, olumlu bir etki yaratmak için gerekli becerilere ya da böyle bir zamana sahip olmayabilir. Yöneticiler, çalışanlarının hesap verebilir olmasını, performansta ilerleme kaydetmesini sağlayacak şekilde destek ve takip hizmeti sunarak, herhangi bir koçluk senaryosunda önemli bir rol oynayabilir. Kurum içindeki diğer koçlar gibi, yöneticilerin de koçluk etkinliği, alınacak eğitimlerle ve pratikle önemli ölçüde geliştirilebilir.
Çalışma Arkadaşlarının Birbirine Koçluk Yapması
Kurumdaki meslektaşların birbirine koçluk yapması çok etkin ve ekonomik olabilir. Burada amaç yöneticilerin birbirlerine koçluk verecek şekilde eşleştirilmesidir. Yöneticiler sırayla birbirlerine koçluk yaparak, karşılıklı olarak birbirlerinin gelişim hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olurlar. Burada doğru eşleştirmeleri yapmak, güçlü bir eğitim sunmak ve doğru beklentiler yaratmak önemlidir. Koçluğun düzenli olarak yapılmasını sağlamak için, bu grupların takip edilmesi de gerekir.
Sonsöz
Koçluk her zaman önemli ve etkili bir ''Liderlik Gelişim'' aracıydı ancak uzaktan çalışma dönemi ile birlikte önemi ve gereği daha da arttı. Şirketinizde yukarıda saydığım yönetici koçluğu yöntemlerinden birini veya birkaçını hâli hazırda kullanıyor olabilirsiniz. Hangi modeli uygularsanız uygulayın, koçluk sürecinden en yüksek faydayı sağlamak için, öncelikle koçluk alacak kişinin motivasyon profilinin çıkarılmasını ve 360-derece geri bildirim değerlendirmesi yapılmasını öneriyoruz. Böylece koçluk alacak kişi 'Ben Kimim?'' ve ''Beni bu hayatta ne motive eder? sorularının cevabını bulacak, aynı zamanda diğer kişilerin onu nasıl algıladığını fark edecektir. Ardından bu verilerden yola çıkarak bir gelişim planıyla, sürekli ve tutarlı bir koçluk süreci yönetebilirsiniz.
Peki siz uzaktan yönetim yapan yöneticilerinizin yeni duruma adapte olmak ve etkili şekilde liderlik yapmak için koçluğa ihtiyacı olduğunu düşünüyor musunuz? Hangi yöntemin en etkili olduğunu düşünüyorsunuz? Lütfen aşağıdaki form ile bizimle görüşlerinizi paylaşın.
İlginizi çekebilecek diğer bloglar:
-
Yönetici Koçuyla Çalışmak İçin 6 Neden
-
Lider Olarak Etkin Koçluk Yapabilmenin 5 Kriteri
-
Koçluk Modellerinin Çoğu Neden İşe Yaramaz
-
Koçluğun Faydaları Nelerdir?
-
Kurum İçi Koçlukta En İyi 10 Uygulama
-
En Sık Görülen 10 Yönetici Koçluğu Sorunu
