Bazen iş ya da özel ilişkilerimizin iyice kötüye gittiğini ve artık nefes alamaz duruma geldiğimizi fark ederiz. Konuşmak isteriz ama olan bitenden dolayı ilişkimiz o kadar yıpranmıştır ki, konuşmadan önce ilişkiye bir kalp masajı ve suni teneffüs yapmamız gerekir... Bugünkü yazım bunun üzerine. Sorun ilk ortaya çıktığında ve durum tekrarladığında yapılmayan konuşmalar nedeniyle ilişkilerimizde yaşadığımız sorunları nasıl ele alacağımıza dair bana gelen bir soruyu ve cevabımı aşağıda sizinle paylaşıyorum.

Sevgili Bahar Hanım,

Geçtiğimiz günlerde sizin düzenlediğiniz ''Kritik Hesap Verebilirlik'' eğitimine katıldım. Eğitim sırasında şunu fark ettim, hayatımdaki bir kişiyle yüzleşmem gereken konu o kadar sık yaşandı ki, artık meselemiz bu konu değil, ilişkimiz! Ancak bu durum ilk olduğunda, konunun içeriği ve olumsuz etkileri hakkında etkili bir şekilde kendisiyle konuşmadım. Sonrasında bu defalarca tekrarladı ve ben bu davranışın tekrarlamasıyla ilgili konuşmaları da, yine zamanında doğru bir şekilde yapamadım. Hal böyle olunca, artık konu ilişkimizi çok olumsuz bir biçimde etkilemeye başladı. Sorum şu; Önceki konuşmalar zamanında yapılmadıysa, mesele ilişkiyi etkilemeye başladıktan sonra bu kişiyle etkili bir yüzleşme nasıl yapılabilir?

İmza,
Geciken Hesaplaşma

Sevgili Geciken Hesaplaşma,

Biliyorsunuz bu eğitimde, bozulan ilişkilerinize CPR sayesinde (Temel Yaşam Desteği) yeniden can verebileceğinizi söylüyoruz. Tıbbi olarak yapılan CPR'dan bahsetmiyorum elbette, ama benzer şekilde etkili bir iletişim için CPR yapılmasını öneriyoruz. Kritik bir hesap verebilirlik konuşmasında ele almanız yani odaklanmanız gereken meseleyi belirlemek için bizim kullandığımız CPR kısaltmasının açık halde yazımı şöyle;

Content/İçerik, Pattern/Model, Relationship/İlişki.

CPR kullanmanın temel ilkesi, konuşmanızda etkili olabilmek için, doğru meseleyi konunun odağında ele almaktır. Daha önce defalarca belirttiğim gibi, en şahane konuşmayı yaptığınızı düşünseniz bile, yanlış mesele hakkında konuştuğunuz sürece, konuşmalarınızda hiçbir yol kat edemezsiniz. Öyleyse gerçek sorun ne? sorusunu konuşmaya başlamadan önce kendinize sormanız önemli... Genelde insanlar konuşmalarında hangi sorunu ele alacaklarına karar verirken, karmaşık olanın yerine en basit olanı, model olan davranışın yerine o anda olan olayı, zor konunun yerine daha kolay olanı tercih ederler. Bu durumda konuşmada sizin takıldığınız gerçek mesele ele alınmadığı için sorun çözümsüz kalır, büyür veya iyice kontrolden çıkar.

Kritik Beceriler Eğitim Kataloğu

Kritik Beceriler Eğitim Kataloğu Bir ilişki sorununda konuşmaya nereden başlayacağınıza dair kaygı duymakta çok haklısınız. İlişki sorunları birkaç biçimde gerçekleşir. Birincisi, sizin de belirttiğiniz gibi, bazen içerik seviyesinde (olay ilk gerçekleştiğinde) sesimizi çıkarmadığımız gibi, bu durum tekrarlayarak bir davranış modeli haline geldikten sonra da sesimizi çıkarmayız. Verdiğimiz eğitimlerin katılımcılarından biri, ilk seferin bir olay olduğunu, ikinci seferin tesadüf kabul edilebileceğini, fakat üçüncü ve daha sonraki seferlerin artık bir davranış modeli olduğunu söyleyerek, bu terimleri tanımlamama yardımcı olmuştu. Dolayısıyla, bir sorunu yok saydığımızda ya da o sorunu ele almayı geciktirdiğimizde artık önümüzde bir ilişki sorunu buluruz.

Örneğin, çalışanlarınızdan biri işe yirmi dakika geç geldi; Bu konu (olay) bir İçerik problemi. Bu hafta işe üç kez geç geldi: Bu konu tekrarlayan bir davranış halini aldı artık bir Model problemi. Sonuçlar muhtemelen daha ciddi. Bu noktaya kadar bir şey demediyseniz, bu sorun kaçınılmaz olarak o kişiyle aranızda bir güven meselesi haline gelecek. Yani artık konunuz bir İlişki problemi. Sizin sorunuza dönecek olursak:

1. Meseleleri erkenden, henüz içerik seviyesindeyken ele almak faydalıdır. Böylece, sonuçlar herkes için daha hafif olur. Duygular daha kontrollüdür. Ayrıca, bir sorunu erkenden dile getirerek, amacınızın “günah keçisi bulmak” veya vicdan azabı vermek değil, sorunu anlamak ve çözmek olduğunu göstermiş olursunuz.

2. Şimdiye kadar konuşmadıysanız, gerçek meseleyi ele almanız gerekiyor: Geç kalma alışkanlığı, size verdiği sözleri tutacağına dair güveninizi sarsıyor. Konuşmanız gereken doğru mesele artık bu ve buradan başlamanız gerekiyor. Daha önceki CPR aşamalarını uygulamanız gerekmiyor. Konuşmaya başladığınız zaman eğitimde anlattığım STATE becerilerini hatırlayın. Gerçeklerden başlayın. Örneğin: “Anlaşmamıza göre işe 8.00’de başlıyorsun. Fakat son 3 gündür her gün en az 20 dakika geç geldin.” Şimdi kendi hikayenizi paylaşın: “İşe vaktinde geleceğine ve verdiğin sözleri tutacağına artık ne kadar güvenebilirim diye düşünmeye başladım.” Özetle, gerçek sorunu ele alacağınız seviyeden başlayın.

3. Bazı meseleler zaten ilişki seviyesinde başlar; o zaman işe doğrudan buradan başlamanız gerekir. Taciz, hırsızlık, güvenlik sorunları ve yalancılık, ilişkileri daha en başından etkiler. Bunlarda ele almanız gereken ilk mesele ilişkidir. Bunu güvenli bir şekilde yapın. Beklenti farkını tanımlayın ve sorunu teşhis edin. Hemen sonuçlarla tehdit etmeyin. Bağırmaya veya hakaret etmeye başlayarak sorunun bir parçası haline gelmeyin. Ama mutlaka harekete geçin. Tacizkâr, güvenli olmayan, ahlaksız veya yasadışı davranışların pek çok kişi için olası sonuçları çok ciddidir. Bunları profesyonelce ve hızla ele almak, simgesel olduğu kadar, başkaları açısından oluşturduğu tehlikeler nedeniyle gereklidir de...

Sevgiler,

Bahar Şen

İlginizi Çekebilecek Diğer Bloglar: