İstikrarlı, Karlı ve Göz Kamaştırıcı Bir İş Modeli Kurmak İçin Her Kadın Girişimcinin Yanıtlaması Gereken 5 Soru
Bravo! 2019’da işinizin altyapısını en iyi şekilde nasıl kurgulayacağınızı anlamak için harekete geçmenizden ötürü sizinle gerçekten gurur duyuyorum. Neden mi? Sizi çok iyi anlıyorum ve işinizi kurarken geçtiğiniz yolu gayet iyi biliyorum. Kadın girişimcilerin bazen uçaklarını uçuş sırasında inşa etmeye devam ettiklerinide biliyorum.
Bunca yolu kat edip, buraya kadar gelebildiğinize göre, bir şeyleri doğru yapıyorsunuz. O yüzden, her şeyden önce kendinizi tebrik etmek için zaman ayırın. Girişimcilik hiç kolay bir iş değildir, işte bu yüzden benim hedefim Türkiye’deki her bir kadın girişimci için bunu olabildiğince kolay hale getirmeye yardımcı olmak!
Biz kadınlar işimizi büyütmekte neden bu kadar zorlanıyoruz? Çünkü bizim beyinlerimiz “bir sürü şey” ile dolu. Ağaçlardan ormanı göremez bir haldeyiz (bugün metaforlar çok hoşuma gidiyor sanırım :) “Bir sürü şey” derken kast ettiğim şeyler; doğru mu yanlış mı olduğuna karar vermemiz ve geçerliliğini sınamamız gereken çeşitli konular, aslında dün çoktan bitirilmiş olması gereken yapılacak işler ve tabii en önemlisi ilgilenilmesi gereken müşteriler ki böylece gerçekten para kazanabilelim. Aa, tabii bir de özel hayatınızdaki ilişkiler, aşk, eş, çocuklar, arkadaşlar, evcil hayvanlarımız, hobiler ve seyahat gibi başka öncelikleriniz de varsa önümüzdeki yaz için hayal ettiğiniz plajdaki tatilinize şimdiden veda edebilirsiniz.
Ben uzun yıllar önce kendi işini kurmuş, halen yeni girişimlere devam eden ve onlarca kadın girişimci ile çalışmış bir kişi olarak, size bunun bu kadar da zor olması gerekmiyor demek için buradayım. Koçluk yaptığım kadın girişimcilerde hepsinin zorlanmalarına neden olan, çok sık tekrar eden bir model görmeye başladım ve bunu sizinle paylaşmak istiyorum.
İşin sırrı şudur ki; ileri gidebilmek için bazen geri gitmeniz gerekir. Bakım için uçağınızı yere indirmeniz gerekir ki sonrasında daha yüksek irtifaya çıkabilesiniz. Okuyacağınız E-kitapta yaratmak istediğim en büyük “hah tamam işte budur” kısmı da zaten burası. İşinizi büyütmenin ve bu konuda destek almanızın zamanı geldi.
Öncelikle aşağıdaki 5 soruyu kendiniz ve işiniz için cevaplayarak, size yıllar boyunca fayda sağlayacak olan, istikrarlı, karlı ve göz kamaştırıcı bir iş modeli kurmak için yola çıkmış olacaksınız.
Bu yazıyı okuduktan sonra, bavulunuzu hazırlayın. Hayalini kurduğunuz o plaj tatilini artık yapabileceksiniz!
1. Şirket Kültürünüz Tam Olarak Ne
Şirket kültürünüz, misyon ve vizyondan çok daha fazlasıdır. Evet, bunlar da önemlidir, ama bir müşteri ile çalışmaktan vazgeçme veya bir ekip üyesini işten çıkarma gibi her önemli kararınızda varoluş nedeninizi iyi bilmek ve kendinize sürekli hatırlatmak zorundasınız.
Örneğin idealizm motivasyonu yüksek biriyseniz, bir şeyleri daha büyük bir şekilde dünyaya nasıl geri verebileceğinizi düşünmek için kendinize zaman ayırın. Ben bunu stratejik geri ödeme olarak adlandırıyorum. Milyon dolarlar kazanan bir iş kurabilirsiniz, ama içten içe kendinizi iyi hissetmeyebilirsiniz çünkü idealist biri için para en büyük hedef olmayabilir. Pek çok milyoner ve milyarder bu sebepten dolayı “emekli” oluyor ve kar amacı gütmeyen işlere hizmet ediyor ya da kendi vakıflarını kuruyorlar. O halde kendiniz iyi tanıyor ve idealizminizin yüksek olduğunu biliyorsanız, iş tatmini ve başarı için geri vermeyi neden daha en baştan şirket kültürünüzün içine yerleştirmeyesiniz?
Markalaşma, şirket kültürünüzün diğer bir önemli öğesidir. Dünyaya sunduğunuz görseller, renkler ve mesajların yanı sıra, markalaşma aslında siz orada değilken insanların hakkınızda ne söylediğidir. Markalaşma, diğer kişilerin sizi nasıl gördüğüdür ve cezbetmek istediğiniz ideal müşteri profilinizle ile en iyi örtüşen şeydir.
Eğer şirket kültürünüzü net şekilde tanımlamak ve yürütmek için zaman ayırmazsanız, bir başkası bunu sizin adınıza yapar ve işiniz artık sizin değil onların vizyonu olur. Bana güvenin, şirket kültürünü oluşturmasını isteyeceğiniz tek kişi aslında SİZ’siniz, aksi takdirde gerçekte kim olduğunuz ile sattıklarınız ve şirketinizin işleyişi arasında bir bağ olmadığını hissederek mutsuz olabilirsiniz.
Zihninizden geçen o sesi duyuyor gibiyim… “Ama Bahar, ben tek kişilik küçücük bir şirketim”. Benim bu yazıyı hazırlama sebebim; artık kendinizi bir solo-girişimci olarak görmeyi bırakmanız. Neden mi? Çünkü büyük işler, sadece kendi dünyanızda kalarak ve bilgi paylaşımında bulunmadan “solo zihniyeti” ile yapılamaz. Eğer istikrarlı, karlı ve göz kamaştırıcı bir iş modeli kurmak istiyorsanız artık küçük oynamak yok. Şimdi bir şirket kültürü oluşturma zamanı, böylece insanlar sizinle çalışmak için kendilerine uygun bir neden bulacaklar.
2. Şirketiniz Nasıl İstikrarlı Bir Şekilde İdeal Müşterilerinize Görünür Olur?
Eğer insanlar kim olduğunuzu, ne sunduğunuzu ve sizin şirketinizle nasıl çalışacaklarını bilmiyorlarsa, işinizi kurmanız çok (çok ama çok) uzun zaman alır.
Görünür olmayı, kapınıza “Artık Açığız” levhası asmak gibi düşünün. Pazarlama, ideal müşterileriniz için nasıl görünür olacağınız konusunda kilit bir öğedir. Siz herkese hizmet etmek için bu işte değilsiniz. İdeal müşterileriniz için bu iştesiniz. Herkese görünür olmak adına pazarlama için para harcamak gerçekten çok ama çok pahalıdır.
Görünür olmanın sırrı, istikrarlı bir şekilde fiziken ve online olarak ideal müşterinizin genelde takıldığı yerlerde olmaktır. Çoğunlukla gözden kaçırılan kelime İSTİKRAR’dır. Bir şeyi sadece bir kez deneyip, işe yaramadığında başka bir şeye hemen geçmeyin. Üç ay boyunca denemeye devam edin ve bir karar verin. Gerçek görünürlük, ideal müşterinizin “bu kadını her yerde görüyorum” diye düşünmesi için zamanla oluşan bir algıdır. Bu doğru şeyi yaptığınız anlamına gelir.
İdeal müşterinizin kim olduğu hakkında gerçekten net olun ve onların karşısına çıkın. Her defasında bir pazarlama stratejisine odaklanın ve sonuçları ölçün. Bir stratejiyi bırakmadan önce en az üç ay zaman tanıyın.
İşte Size Harika İşleyen Bir Formül
Tek sayfalık bir pazarlama planınız olsun. İstikrarlı bir şekilde uygulayabileceğiniz ve sonuçlarını ölçebileceğiniz pazarlama aksiyonlarını seçin. Bunların sayısını çok tutmayın, aksiyonları en iyi ve elbette tutarlı bir şekilde uygulayın. Bu önce ilgi uyandıracak, ardından bu ilgiyi ticari alışverişe çevirmek için ihtiyaç duyduğunuz görünürlüğü size sağlayacaktır.
3. Aksiyonlarınızı Ticari Alışverişe Nasıl Çevirirsiniz?
Para kazanmak, kazanmamak bir işin varlığını sürdürmesi ya da yıkılması anlamına gelir. Biliyorum bunu söylemeye gerek yok, ama bu önemli hatırlatmayı da yapmak isterim. Artık ideal müşteriniz için nasıl görünür olacağınıza dair uygulanabilir ve basit bir planınız olduğuna göre, onlara tam olarak ihtiyaç duydukları şeyi satmanın zamanı geldi.
Onların almasını istediğiniz şeyi değil, onların gerçekten ihtiyacı olan şeyi! Bunu, ne sattığınızı, sattığınız şeyin onların problemlerini nasıl çözeceğini ve bunu ne kadara sattığınızı pırıl pırıl net bir hale getirerek yaparsınız. Pek çok kadın girişimci bu konuda zorlanıyor. Doğru fiyatlandırmanızı bir kez oluşturun ve bunu tekrar tekrar kullanın.
İşinizde para kabul etmenin belirli bir yöntemi olsun. Çek, nakit, kredi kartı ve/veya yeni ödeme sistemlerini kabul ediyor musunuz Doğru fiyatlandırma yapmadığı için ya da ödemelerini nasıl alacağını net olarak tanımlamadığı için para kazanmakta zorluk çeken ne kadar çok kadınla konuştuğumu bilseniz şaşardınız. Satışı tamamlamak ve ödemeyi almak için fiyatlandırma ve para tahsil sürecini net bir şekilde oluşturup, oturtun.
Bu arada satış süreciniz de net olsun. Artık ideal müşterilerinize görünür olduğunuza göre, sizinle ilgilenen bir müşteri olduğunda “ilgilenenden”den “satın alan”a çevirmek için onu aksiyon almaya davet eden belirgin bir adımınız olsun.
Müşterilerim için iş süreci haritaları hazırladığımda ve konu satışa geldiğinde, onların, “aman allahım, satışı böyle yapmam gerektiğine dair hiç bir fikrim yoktu” dediklerini çok sık duyuyorum. Bu önemli bir fark yaratır. Tekrar tekrar kullanabileceğiniz, adım adım işleyen bir satış süreci yaratmak için zaman ayırırsanız banka hesabınız size teşekkür edecektir.
4. Teslimatınız Müşterilerinizde Nasıl Bir Vayy! Deneyimi Yaratır?
Artık satışı yaptığınıza göre, şimdi sattığınız şeyi teslim etme zamanı. Rakiplerinizin yaptıklarının ötesinde ve sizi onlardan ayıracak bir müşteri deneyimini nasıl yaratacağınızı düşünün. İdeal müşterilerinizle anket yapın ve sizden tam olarak ne istediklerini sorun. Eğer sorarsanız insanlar size cevabı söyleyeceklerdir, bana güvenin.
İdeal müşterinizi düşünün. O bir “Pırlanta” mı, “Altın” mı, “Gümüş” mü yoksa “Bakır” mı istiyor? Müşteride bir VAY! deneyimi yaratmak için, müşterinizi tanımanız ve onun beklentisinin bir kademe üstüne çıkmanız gerekir. Eğer bir altın müşterisini hedefliyorsanız, onlara “pırlanta” yaklaşımı sunun. Onlar bir “altın” deneyimi beklentisinde olacaklar ve siz daha fazlasını verdiğinizde havaya uçacaklardır.
Diğer taraftan, eğer bir “pırlanta” müşterisini hedefliyorsanız, ona “pırlantanın üstünde” bir yaklaşım sunmanız gerekir yoksa mutlu bir müşteriniz olmaz. Bazı işlerde bakır için tedarik sağlandığını biliyorum. Onların tek yapmaları gereken, müşterilerine bir “gümüş” deneyimi sunmalarıdır, bu müşterilerini heyecanlandıracaktır.
Uzun lafın kısası… Müşterilerinizin telefon açıp sizi arayarak TEŞEKKÜR EDERİM diyeceği ya da, hayatlarında nasıl bir etki yarattığınızı söylemek için size email göndermek isteyecekleri yolları bulun. Aldığım en iyi övgü, bir müşterinin (bana ödeme yaptığı halde) teşekkür etmek için hediye göndermesidir. Müşterilerinize mümkün olan en iyi deneyimi tedarik etmenin yolunu asla göz ardı etmeyin. Yeni müşteriler bulmak, var olanları mutlu tutmaktan daha fazla emek ve para gerektirir.
5. Rüya Takımınızda Güvenebileceğiniz Kim Var?
Bu normalde yanıtlanması en kolay olan sorudur, ama yine de pek çok kadın burada takılıp kalır, çünkü;
1. Ekibinde biriler varsa bile, işleri kendisi gibi sahiplenmeleri konusunda ya da yetkinlikleri konusunda bu kişilere yeteri kadar güvenemeyebilirler.
2. Birini işe alma masrafını karşılayabiliyorlarsa bile ya kimi işe alacaklarından ya da kendilerinin kolaylıkla yapabileceği bir şey için neden birini işe almaları gerektiğinden bir türlü emin olamazlar.
Gerçek şu ki, hedeflerinize ulaşmak için size yardım edecek ve şirket kültürünüze uygun olan bir rüya takımına ihtiyacınız var. Artık bir solo-girişimci gibi düşünmediğiniz için, sizin dahiliğinizin ve yetkinliğiniz dışındaki konularda sizden daha yetkin insanlarla etrafınızı sarabilirsiniz.
Ekibinizde çalışanlar tam zamanlı olmak zorunda değiller… “ihtiyaç oldukça” çalışabilirler, ama mutlaka güvendiğiniz bir ekibi belirlemeniz gerekir. En azından bir avukatınız, muhasebeciniz, bir asistanınız ve büyük resme odaklanmanıza yardımcı olacak iş stratejistiniz olmalıdır.
Herkesle bir deneme süreciniz olsun ve zaman içinde karşılıklı güveni inşa edin. Yavaş işe alın ve hızlı işten çıkarın. Proje bazlı sözleşmeli çalışanlar ve serbest uzmanlarla (Freelancer ile) çalışma konusunun üzerinde düşünün. Yeter ki her şeyi kendiniz yapmayın. Sırf yapabildiğiniz için her şeyi yapmak, bir girişimci için ölüm öpücüğüdür. Çok hızlı bir şekilde bitip tükenirsiniz!
İşiniz büyüdükçe, işi sizin gibi yapan (ve size para kazandıran) dijital pazarlama uzmanı, proje yöneticileri, satış elemanları, destek elemanları ve diğer faturalandırılabilir kişileri takımınıza ekleyebilirsiniz.