Sevgili Kritik Beceriler,
İş arkadaşlarımdan biri, onu aldığım bir karara dahil etmediğimi söyledi. Halbuki etmiştim. Ona, tam istediği gibi, onun görüşlerini ilgili kişiye ilettiğimi söyledim; çünkü o alanda uzman olan oydu.
Bana söz konusu kişiyle görüşmeye giderken onu davet etmediğimi söyledi. Açıklamaya çalıştığımdaysa işler daha da kötüye gitti.Haksız yere suçlandığınızı düşünüyorsanız ne yaparsınız?
Haksız Yere Suçlanmış
Sevgili Suçlanmış,
Tarif ettiğiniz durum kesinlikle bir kritik konuşma vasfını taşıyor. Bedeller yüksek (hem proje hem de iş ilişkisi risk altında), duygular güçlü ve iki taraf da konuya bambaşka yerlerden bakıyor. Sorduğunuz soruyu, birkaç seçeneği değerlendirerek yanıtlamaya çalışmak istiyorum.
SEÇENEK 1 – OLAYI ÖNCELİKLENDİRİN.
İlk seçeneğiniz, güvenli ortamı yaratıp konuyu konuşmak için yeterli Ortak Amaç ve Karşılıklı Saygı yaratmak. Bu yanlış anlaşmayı “olay” olarak alıyorum, çünkü tek seferlik bir durummuş gibi görünüyor. Temel sorun şu ki, olanlar konusunda fikirleriniz ayrılıyor. Aynı olayı o kadar farklı şekillerde görüyorsunuz ki, farklı sonuçlara ve farklı duygulara varmışsınız.
Güvenin az olduğu ya da süreçlerin uzun süreler boyunca çok fazla adım ve çok fazla kişinin dahil olmasını gerektirdiği takım ve ilişkilerde (hatta kurumlarda), bireylerin görev ve sorumluluklarını yazması istenir. Bu, olan biteni biraz daha net hale getirir. Ayrıca böylece kimse hafızasına güvenmek zorunda kalmaz; ki zaten hafıza pek güvenilir olmadığı için fazla güvenli de değildir.
İş arkadaşınızla bunu yapmış olsaydınız, gerçeklerin bazıları daha açık olacaktı. Ancak yine de muğlak bazı gerçekler kalabilirdi. Belki kimse iş arkadaşınızın o toplantıya davet edilmeyi beklediğini dile getirmez ve kendinizi yine aynı noktada, yani gerçekte neler olup bittiğini tartışırken bulabilirdiniz.
Bunu şunun için söylüyorum: Kimi zaman yararlı olmakla birlikte, görev ve sorumlulukları yazmak her zaman etkili bir strateji değildir. Ancak eklemem lazım ki, en başta hanginizin ne yapacağını konuşurken, kimin neyi, ne zaman yapacağını ve bunu nasıl takip edeceğinizi konuşmuş olsaydınız, varsayımlara ve hüsrana daha az mahal vermiş olurdunuz. Bu öğeleri konuşmamış olduğunuz için, olayı önceliklendirmenizi, yani yapabiliyorsanız hızlıca çözmenizi, yapamıyorsanız da geride bırakmanızı öneririm.
SEÇENEK 2 – GELECEKTE NASIL BİRLİKE ÇALIŞACAĞINIZI AÇIKLIĞA KAVUŞTURUN
Bu konuşmaya başlarken şöyle diyebilirsiniz: “Sarah ile toplantı meselesini çok farklı gördüğümüz ve olup biten konusunda anlaşamadığımız açık. Bu olaydan öğrendiklerimizi ve ileride beraber çalışırken bu tür sorunlarla karşılaşmamak için neler yapabileceğimizi konuşabilir miyiz?” İkiniz de geçmişteki o olaya takılıp kalmak yerine ileriye bakabilirseniz, diyaloğa ortam sağlayan Ortak Amaç ve Karşılıklı Saygı’ya kavuşabilirsiniz. Diyaloğun amacı, öğrenmek, anlaşmaları netleştirmek, daha iyi kararlar almak ve kararlı eylemlerde bulunmaktır. Bu olayı bir öğrenme fırsatı olarak kullanarak, ilerideki çalışmalarınızı iyileştirecek anlaşmalar yapabilirsiniz.
Böyle bir konuşmada, birlikte kararlar alırken, çatıştığınız, engellerle karşılaştığınız ya da projede değişiklikler olduğu takdirde ne yapacağınızı da kararlaştırabilirsiniz. Nasıl konuşacaksınız? Yaptığınız planı nasıl değiştireceksiniz? Değişiklikler yapıldığından haberdar olduğunuz takdirde iş arkadaşınızla konuşana dek nasıl onun iyi niyetli olduğunu varsayacaksınız? Yani her olayı “çözmek” yerine, sorunları tahmin etmenizi ve onları çözecek ya da önleyecek şekilde hareket etmenizi sağlayan bir süreç üzerinde anlaşıyorsunuz.
KRİTİK KONUŞMALAR EĞİTİMİNE KATILIN
Sizin ifadenize değinmek istiyorum. “Açıklamaya çalıştığımdaysa işler daha da kötüye gitti,” diyorsunuz. Gelecekte birlikte daha iyi çalışmak konusunda böyle bir konuşma yaptığınız takdirde, gelecekteki olası çatışmalarda ne yapacağınızı da konuşabilirsiniz. Yani, olanlar hakkındaki fikir ayrılığınızı bir kenara bırakıp, buradan yola nasıl devam edeceğinizi konuşabilirsiniz.
Geçmişte sorun yaşamış iş arkadaşları veya eşler için iyi bir seçenek, bu yanlış anlaşmalardan ders çıkarmak ve bu anlaşmazlıklara tutunmak yerine, alınan derslerin gelecekteki davranışlara tesir etmesini sağlamaktır.
En iyi dileklerimle,
Al
